پیش‌گفتار
آشنایی مدیران مدارس و مسؤولان آموزش و پرورش با حدود اختیارات خود و ارکان مدرسه و مقررات تحصیلی از شرایط لازم برای موفقیت یک مدیر به شمار می‌آید. بررسی‌های دبیرخانه‌ی شورای عالی آموزش و پرورش در سال 1376 نشان داد که فقدان یک آیین‌نامه‌ی جامع در این زمینه و وجود مقررات متعدد، موردی و بعضاًٌ غیر‌هم‌سو، مدیران مدارس را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو ساخته است. بر این اساس مقرر گردید دبیرخانه‌ی شورا با همکاری مدیران و کارشناسان حوزه ستادی نسبت به تدوین آیین‌نامه‌ی جامعی با عنوان آیین‌نامه‌ی اجرایی مدارس اقدام کند.
آیین‌نامه‌ی مذکور تدوین و پس از طرح در کمیسیون مقررات تحصیلی و کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش با مجوز شورا به صورت آزمایشی در سال تحصیلی 79-78 در کلیه‌ی مدارس کشور به اجرا در آمد. آیین‌نامه‌ی مذکور با توجه به نظرات واصله اصلاح شد و تلاش گردید در بازنگری، اختیارات جدیدی در راستای سیاست مدرسه محوری به مدارس واگذار شود و بستر مناسبی برای تحقق شعار مدرسه محوری یا مدیریت مدرسه محور فراهم گردد.
در مدیریت مدرسه محور که آن را اجمالاً راهبردی برای تسهیل دسترسی به اهداف تعلیم و تربیت از طریق واگذاری بخشی از اختیارات تصمیم‌گیری به ارکان مدرسه تعریف می‌کنند، تأکید اساسی بر مشارکت مدیران، معلمان، دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها در تصمیم‌گیری و شفاف کردن اهداف و اختیارات میشود تا مدارس به جای آنکه صرفاً مجری شیوه‌نامه‌های ابلاغی باشند، خود در برنامه‌ریزی‌های مدرسه نقش اصلی را عهده‌دار شوند. لازمه‌ی تحقق مدرسه محوری تدوین اهداف، تعریف ارکان و تعیین حدود اختیارات ارکان مدرسه است که شورای عالی آموزش و پرورش در طی دو سال اخیر بیش‌ترین وقت خود را به این امور اختصاص داده است.
در سال 1379 برای اولین بار در تاریخ آموزش و پرورش ایران اهداف دوره‌های تحصیلی به تفصیل تدوین و در اختیار مدارس قرار گرفت و ارکان مدرسه و اختیارات آن‌ها نیز در آیین‌نامه‌ی اجرایی مشخص گردید و به تصویب شورا رسید. بدون شک اجرای مناسب آیین‌نامه‌ی اجرایی زمینه‌ی واگذاری اختیارات بیشتر را به ارکان مدرسه فراهم خواهد کرد.
ذکر این مطلب نیز ضروری است که مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش بر اساس ماده‌ی 5 قانون تأسیس شورای عالی آموزش و پرورش بر اساس ماده‌ی 5 قانون تأسیس شورای عالی آموزش و پرورش مصوب مجلس محترم شورای اسلامی، در حدود قانون معتبر بوده و برای مؤسسات ذی‌ربط لازم‌الاجراست. مدیران محترم مدارس و مسؤولان گران‌قدر آموزش و پرورش توجه داشته باشند که تفسیر مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش بر عهده‌ی خود شورا می‌باشد و در صورت ابهام باید از هرگونه تفسیر خودداری و موضوع را از طریق دبیرخانه‌ی شورا پیگیری فرمایند.
در این مجموعه، آیین‌نامه‌ی اجرایی مدارس که در سال امیر مؤمنان علی (ع) در 110 ماده‌ی و 52 تبصره به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسیده است، تقدیم میشود. کلیه‌ی مدارس ابتدایی، راهنمایی تحصیلی، متوسطه‌ی نظری، فنی و حرفه‌ای، کاردانش و پیش‌دانشگاهی موظف به اجرای این آیین‌نامه می‌باشند. مدارس استثنایی، شبانه‌روزی، استعدادهای درخشان، نمونه دولتی، غیرانتفاعی و مدارس وابسته به سایر وزارتخانه‌ها، نهادها و مراکز غیروابسته به آموزش و پرورش که بر اساس قوانین و مقررات خاص تأسیس می‌شوند، به جز در مواردی که تابع قوانین خاص خود هستند، مشمول مفاد این آیین نامه خواهند بود.
ضمناً مجموعه‌ی مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش در کتابی تحت همین عنوان توسط انتشارات مدرسه منتشر شده است که استفاده از مفاد آن می‌تواند در انتظام بخشی به امور مدرسه بسیار موثر واقع شود. ان شاء ا. . .
دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش
آیین نامه اجرایی مدارس مصوب 20 مرداد 1379 شورای عالی آموزش و پرورش
شماره ابلاغ: 120/1077/8 تاریخ: 1379/6/7
شماره جلسه: 652 تاریخ 1379/5/20
مقدمه:
اهمیت و نقش آموزش و پرورش در بهسازی و توسعه زندگی فردی و اجتماعی موجب شده‌است که جامعه و اولیای دانش‌آموزان انتظار داشته باشند که مدرسه محیطی رشد دهنده، پویا و زمینه‌ساز پرورش استعدادهای بالقوه و خداداد فرزندان آنان باشد. تحقق اهداف متعالی آموزش و پرورش و لزوم توجه به روحیات و ویژگیهای نسل جوان، تفاوتهای ناشی از شرایط جغرافیایی و محیطی و محدودیت منابع و امکانات، ایجاب می‌کند که اداره امور مدارس مبتنی بر افزایش قدرت تصمیم‌گیری، استقلال نسبی، انعطاف پذیری و روشهای غیرمتمرکز و مشارکت‌جویانه باشد تا بتواند فضای عمومی مدرسه را پویا، پرنشاط و فعال نموده و توانمندی‌ها و خلاقیت‌های مدیران، معلمان و دانش‌آموزان را به خوبی شکوفا و متجلی سازد. بدین جهت لازم دیده شد آیین‌نامه اجرایی مدارس با توجه به سیاست‌ها و راهبردهای اساسی آموزش و پرورش از جمله تمرکززدایی، مدرسه محوری و توسعه مشارکت همه بعدی تنظیم‌گردد و با تفویض اختیارات لازم‌به مدارس، زمینه مناسب‌تری برای تحقق اهداف تعلیم و تربیت فراهم‌شود.
فصل اول – کلیات
ماده 1- مدرسه از مهمترین نهادهای اجتماعی، تربیتی و آموزشی و اصلی‌ترین رکن تعلیم و تربیت است که به منظور تربیت صحیح دانش‌آموزان در ابعاد دینی، اخلاقی، علمی، آموزشی، اجتماعی و کشف استعدادها و هدایت و رشد متوازن روحی و معنوی و جسمانی آنان براساس اهداف مصوب دوره‌های تحصیلی، برابر ضوابط و دستورالعملهای وزارت آموزش و پرورش تأسیس و اداره میشود.
دیدگاهتان را بنویسید