[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
قضاوت‌آنلاین: تاریخچه نظام آموزشی عالی حقوق در ایران شامل سه قسمت با عناوین “تاریخچه، چگونگی تشكیل مدرسه عالی علوم سیاسی و نحوه شکل‌گیری مدرسه عالی حقوق است که بسیار خواندنی است. در پست پیشین به تاریخچه نظام آموزش عالی در ایران اشاره شد و امروز بطور مشروع به “چگونگی تشکیل مدرسه عالی علوم سیاسی در ایران” می‌پردازیم.
[/box]
توسعه روزافزون صنعت، دستاوردهای نوین اقتصادی و تكنولوژیك و ماهیت حیات سیاسی كشورها در اواخر قرن نوزده و آغاز قرن بیستم، اجرای شیوه‌هایی جدید را در مراودات كشورها و دولتها ایجاب كرد و همكاریهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی تازه‌ای را به وجود آورد. در این دوران، كشورها و دولتهایی نوین به وجود آمد و بسیاری از كشورهای تحت استعمار، به استقلال رسیدند. در اوایل قرن بیستم، از سوی جوامع و ملل دنیا، اندیشه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جدیدی، ارائه شد. برای تنظیم روابط داخلی و بین‌المللی، ایده‌های متبكرانه حقوقی از تجربه صرف خارج شد و پا به عرصه‌های علمی نهاد و این ایده‌ها، در تمامی امور داخلی و خارجی كشورها عینیت یافت. دول جهانی، در ساختار نظامهای داخلی و تبادل های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خود با دیگر كشورها، دقائق و نكات ظریف حقوقی و سیاسی را با هوشیاری خاصی به كار می‌بردند و تصمیم‌هایی كاربردی اتخاذ می‌كردند.
در ایران نظر به لزوم بقا و ثبات حیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور در حیطه بین المللی و نیز تعدیل روابط سیاسی با دول دیگر به ویژه در سطوح مختلف همكاریهای بین‌المللی، احساس شد كه به نیروی افرادی لایق و زبده از نظر عملی و علمی و آشنا به اصول حقوقی و دیپلماسی و رموز كاربردی سیاست و حقوق بین المللی، نیاز شدیدی وجود دارد. همچنین خلائی بزرگ و محسوس در زمینه حضور كادری متخصص، كارآزموده و مجرب در مناصب حساس مملكتی، آشكار شد. بر این اساس، اعزام محصلان ایرانی به فرنگ، در اواسط دوره سلطنت فتحعلی شاه قاجار در دستور كار دولتمردان وقت قرار گرفت. اما با توجه به تجربه نه چندان مطلوب و موفق اولیه تحصیل ایرانیان در فرنگ، میرزا تقی خان امیركبیر راه حل مناسب این مشكل را در تاسیس دارالفنون و تربیت نیروهای متخصص در داخل كشور و به كمك استادان داخلی و خارجی دید.
دارالفنون، بیشتر در زمینه علوم نظامی، مهندسی و پزشكی فعالیت داشت و نیروهای لازم در زمینه علوم اجتماعی، انسانی و سیاسی را تربیت نمی‌كرد. پس از مرگ امیركبیر نیز این كمبود در حیطه تربیت جوانان مستعد در رشته‌های حقوقی و سیاسی، كماكان به چشم می‌خورد. كادرهای سیاسی وزارت امور خارجه ایران در حوادثی مانند واقعه هرات و مناقشات ایران و انگلیس و به ویژه در حوادث ناشی از عقد قراردادهای رژی و رویتر، عملاً نشان دادند كه از قابلیت‌های چندان مطلوبی برخوردار نیستند.
دیدگاهتان را بنویسید