زندگی نامه دکتر مهدی کی نیا ، استاد حقوق جزا و جرم شناسی

دكتر مهدی كی‌نیا، در اول فروردین ماه 1297 (ش) در بابل به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در بابل به پایان رساند. سپس به تهران آمد و وارد دانشسرای عالی شد و در رشته‌های فلسفه و علوم تربیتی، لیسانس گرفت. به موازات تحصیل در دانشسرا، در رشته ریاضیات دانشكده علوم نیز به تحصیل مشغول بود و سرانجام با ارائه پایان نامه تفریحات ریاضی و روشی نو برای تدریس ریاضیات لیسانس ریاضی خود را در سال 1319 (ش) دریافت كرد. در همین سال به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و مدتی به عنوان دبیر دبیرستانها و ریاست فرهنگ شهر آمل به فعالیت فرهنگی مشغول شد.

کی نیا پس از مدتی به دانشكده حقوق دانشگاه تهران رفت و در سال 1329 (ش)با ارائه پایان نامه «الغای كاپیتولاسیون» موفق به دریافت لیسانس قضایی و سال بعد از آن لیسانس سیاسی شد. در سال 1330 (ش) به فرانسه رفت و سرانجام با ارائه پایان نامه جرائم كارمندان دولت در ایران و فرانسه دكترای حقوق جزا و جرم شناسی خود را (كه اولین دكترا در این رشته بود) دریافت كرد.

دکتر کی نیا پس از بازگشت به ایران، عضو هیئت علمی دانشكده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد و به تدریس در این دانشكده و دیگر مراكز آموزش عالی قبل و بعد از انقلاب در سطوح كارشناسی ارشد و دكترای حقوق جزا و جرم شناسی پرداخت.

آثار و تألیفی و تحقیق دکتر مهدی کی نیا

آثار تالیفی و تحقیقی دكتر كی نیا عبارتند از:

كتابها:
1- جرائم كارمندان دولت در ایران و فرانسه (به زبان فرانسه)
 2- مقررات مالی و استخدامی دانشگاه (1335 ش.) نشر دانشگاه تهران
3- مقدمه حقوق بین الملل عمومی (1345 ش.) به ضمیمه دادگاه نورنبرگ، نشر دانشگاه تهران
4- اطلاعات حقوقی برای رشته معماری (1345 ش.) نشر دانشگاه تهران
5- علوم جنایی (ج اول در زمینه روان شناسی جنایی، 1345 ش.) نشر دانشگاه تهران
6- علوم جنایی (ج دوم در زمینه جامعه شناسی جنایی، 1346 ش.)
7- كلیات مقدماتی حقوق (1348 ش) نشر دانشگاه تهران
8- مبانی جرم شناسی (ج اول كلیات، 1357 ش.) نشر دانشگاه تهران
9- كانون خانواده و بزهكاری (1357 ش.) نشر انجمن اولیاء و مربیان
10- مبانی جامعه شناسی (ج دوم جامعه شناسی جنایی بخش اول در روش تحقیق، 1360 ش.) نشر دانشگاه تهران
11- مبانی جرم شناسی (ج سوم جامع هشناسی جنایی در خانواده و طلاق، 1360 ش.)
12- مقدمه‌ای بر جرم شناسی تالیف گسن (ترجمه از فرانسه به فارسی، 1371 ش.)
13- جرم شناسی كاربردی تالیف گسن (ترجمه از فرانسه به فارسی، 1372 ش.)
14- بررسی علل و عوامل اجتماعی موثر در طلاق (1373 ش.)
15- روان شناسی جنایی (ج اول كلیات، 1372 ش.)
16- روان شناسی جنایی (ج دوم حالت خطرناك، به ضمیمه فرهنگ روان شناسی فرانسه به فارسی)
17- جرم شناسی نظری شامل: جرم شناسی كلان و جرم شناسی خرد تالیف گسن (ترجمه از فرانسه به فارسی، 1373 ش.)
18- روان شناسی قضایی تالیف انریكو التاویلا (ترجمه از فرانسه به فارسی، 1374 ش.)
19- كودكان بزهكار تالیف ژان شازال (ترجمه از فرانسه به فارسی، 1374 ش.).

جزوه های دوره كارشناسی ارشد جرم شناسی:
1- پلیس جنایی برای دوره فوق لیانس رشته جزایی دانشكده حقوق دانشگاه ملی سابق ایران (شهید بهشتی كنونی)
2- حالت خطرناك از دیدگاه جرم شناسی برای دوره فوق لیسانس رشته جزایی دانشكده حقوق دانشگاه ملی سابق ایران (شهید بهشتی كنونی)
3- كشف علمی جرائم برای دوره فوق لیسانس رشته جزایی دانشكده حقوق دانشگاه ملی سابق ایران (شهید بهشتی كنونی)
4- حقوق جزای بین الملل خصوصی برای دوره كارشناسی ارشد (دانشگاه تربیت مدرس)

تحقیقات علمی:
1- بزه شناسی ترافیك تهران
2- بررسی علل و عوامل موثر در فرار سربازان و درجه داران از خدمت ارتش
3- مواد مخدر : قاچاق و اعتیاد و طرق جلوگیری از آنان
4- بررسی درگیری پلیس با مردم
دكتر كی نیا، بیش از صد مقدمه حقوقی در زمینه های جرم شناسی و جامعه شناسی جنایی، در مهنامه قضایی اداره دادرسی نیروهای مسلح قبل از انقلاب منتشر كرده است (1346 تا 1357 ش) كه عناوین مهم برخی از آنها عبارتند از: تعبیر روانی جرم، روان شناسی قضایی، فعالیت جنایی، بزه دیده شناسی یا شناخت مجنی علیه بزه دیده شناسی در جنگ تحمیلی علیه ایران
دكتر مهدی كی نیا، در مردادماه 1374 (ش.) پس از یك دوره طولانی بیماری، دیده از جهان فرو بست.

به نقل از چهره ها در تاریخچه نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین، عباس مبارکیان، چاپ اول، انتشارات پیدایش، تابستان ۱۳۷۷