تحقیقات حكایت از آن دارد كه بیشتر رزومه‌های كاری یا خطاهای سهوی دارند یا بطور عمدی جعل شدند و در مورد صاحب آن دروغ می گویند. مرد هزار چهره با بازی مهران مدیری، شخصیت این داستان با دروغ گفتن در مورد تحصیلات سابقه كاری خود توانست خودش را جای رئیس پلیس، خلبان، مربی فوتبال و فیلم ساز معرفی كند. در دنیای واقعی هم كسانی بودند و احیاناً‌ هستند كه هویت حرفه ای خودشان را جعل كردند و توانستند فرصت های خوب شغلی بدست آورند.

یحتمل بارها شنیده اید كه فلان شخص یا حتی مقام دولتی گفته كه دارای مدرك تحصیلی دکتری هستم ولی بعد جعلی عذاب در آمد! یکی از همین موارد مربوط به دانشگاه محل تحصیل سابق من است.

در ایامی که در دانشكده حقوق شیراز تحصیل می كردم، دکتری به نام م. نام داشت كه تازه از كشور انگلستان به ایران برگشته بود و به عنوان مدرس متون حقوقی این دانشكده مشغول كار شد. الحق که لهجه بسیار خوبی هم در انگلیسی داشت. بنده قبل از حضور در دانشگاه مدت دو ترم آموزش زبان را در مؤسسه زبان انگلیسی وفایی سپری کرده بودم و تا حدودی تسلط به تلفظ، مكالمه و ترجمه متون حقوقی داشتم و به این جهت از شیوه تدریس و ترجمه استاد و به ویژه لهجه ایشان لذت می بردم.

 استاد چنان با اعتماد به بنفس و عشق و علاقه تدریس می كرد كه اساسا جای كوچكترین شك و شبهه ای باقی نمی گذاشت كه کسی بخواهد تردید نماید که مدرك او جعلی است. شاید هم تأسی از مکتب ماکیاولی می کرد، زیرا وی عقیده داشت که هرچه دروغ بزرگتر و با حرارت و شدت بیشتری بیان شود، مردم زودتر و بهتر آن را پذیرفته و باور می کنند، کما این که بعضی ها چنین کنند!

در آن زمان قبح مدارك تحصیلی جعلی مانند امروز ایران شكسته نشده بود. اشكالاتی در كار استاد بود كه حرف و حدیث هایی نسبت به ایشان وجود داشت اما نه از جهت فوق، زیرا وی در آن روزِ شرایط سخت گزینش و جذب استاد در دانشگاه را، سپری كرده بود!

در هر حال بنده متون حقوقی را با ایشان گذراندم. چند سال بعد از فارغ التحصیلی، از طریق چند تن از هم دانشگاهی سابق خودم شنیدم كه در پی درگیری او با یكی از اساتید دانشگاه، مجعول بودن مدرك تحصیلی ایشان فاش شد و متعاقب آن از دانشگاه اخراج گردید. این آیا آن استاد پیشتر نسبت به جعلی بودن مدرک تحصیی ایشان آگاهی داشته و از آن به عنوان وسیله فشار علیه ایشان استفاده می کرد یا این که او نیز در همان زمان متوجه آن شد و بلافاصله افشاگری نمود یا خیر، کسی اطلاع ندارد.

دو پرسش:

تکلیف واحدهای درسی متون حقوقی که امثال من با ایشان گذرانده‌اند، چه می شود؟

آیا هنوز اساتیدی كه با مدارك جعلی و دروغی پست های مهم دانشگاهی را در اختیار دارند ولی وضعیت مدارک آنان فاش نشده است، وجود دارند؟