به زبان ساده میتوان گفت؛ رفراندوم سازوکاری است که از طریق آن، نظرِ تکتک افراد یک کشور؛ جدا از دین، مذهب، رنگ و نژادشان برای یک تصمیم واحد ولی در عین حال مهم پرسیده می شود.
در فضای دموکراتیک، مردم یک کشور حق دارند علاوه بر انتخاب نخست وزیر و نماینده مجلس، در مورد مسائل مهم دیگر نیز تصمیم گیری و مشارکت نمایند. از طریق رفراندوم نظام حاکم مطمئمن می شود که اکثریت مردم چه تصمیمی را برای آینده خود و کشورشان ترجیح می دهند.
تحقیقات جامعه شناسان در اروپا حکایت از آن دارد که مشارکت دادن مردم در این گونه تصمیم گیری ها می تواند از یک طرف اعتماد بنفس جمعی شهروندان یک کشور را بالا ببرد و از طرف دیگر سبب افزایش اعتماد و اطمینان بین مردم و دولت شود که ثمره عملی آن نصیب هر دو طرف این معادله خواهد شد.
شاید اقدام “دیوید کامرون-نخست وزیر مستعفی انگلستان” که نتیجه رفراندوم مردم بریتانیا را بخوبی پیش بینی می کرد و می دانست که پیامد منفی آن سبب می شود، موقعیت خودش به عنوان نخست وزیر و رهبر حزب محافظه کار به مخاطره بیفد ولی علیرغم آن، با تصمیم قاطع همه پرسی را برگزار کرد و پس از اعلام نتیجهی آن نیز بلافاصله استعفاء کرد را بتوان مصداقی از این نوع اعتمادسازی دولتی دانست، اقدامی که نظیر آن را در کمتر دولتمردان به ویژه در کشورهای جهان سوم می توان یافت. بی شک، نمونه بارز اعتماد و اطمینان طرفینی ملت و دولت را می توان در رفراندوم یک ماه قبل مردم سوئیس ملاحظه کرد.
قریب به یک ماه قبل مردم کشور سوئیس در یک همه پرسی برای رأی دادن به پیشنهاد دولت این کشور در پرداخت مادام العمر یارانه نقدی ماهانه 2560 دلاری شرکت کردند ولی در مقابل تعجب همگان آن را نپذیرفتند! شاید این اقدام آنان موجب شگفتی خیلی ها شده باشد که چرا آنان پیشنهاد دریافت این مبلغ را که حتی بدون نیاز به یک ساعت کارکردن به آنان پرداخت می شد را، نپذیرفتند؟
علل مختلفی برای آن ذکر شد اما جامعه شناسان یکی از علل اصلی این تصمیم مردم سوئیس را اعتماد بالای میان شهروندان و دولت آن کشور می دانند. این در حالی است که درخواست دولت دهم از مردم ایران برای انصراف از ثبت نامِ دریافت رایانه نقدی تنها 45000 تومان در ماه -که به گفته خیلی از کارشناسان اقتصادی پرداخت آن در سال های آتی برای همه مردم قطع خواهد شد – را با وصف تبلیغات گسترده رسانه ای نپذیرفتند و در نتیجه شاهد ثبت نام بیش از 90 درصدی آنان بودیم!
دیدگاهتان را بنویسید