اسرار سیلیکون ولی یا دره سیلیکون به عنوان مرکز کارآفرینی دنیا چیست و محاسن و معایب آن کدامند؟
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
قضاوت آنلاین: پیام زمانی، در سال 1988 در سن 17 سالگی از هشتگرد کرج به کالیفرنیا مهاجرت کرد. او یکی از خاطرات تلخ خود در این شهر را چنین توصیف می کند:
«در زمانی که در هشتگرد بودم، به کمک معلم ارشاد، در حدود 100 دانش آموز با کتک و تف مرا ار مدرسه راهنمایی بیرون کردند و با وصف آن که 30 سال از آن زمان می گذرد، هنوز آن خاطره در ذهنم مانده است.»
وی در سال 1994 مدرک مهندسی را در محیط زیست گرفت و با برادرش که در مایکروسافت کار می کرد، وب سایت Autoweb را راه اندازی کرد و حال بنیانگذار و رئیس OnePlanet یک جهان است که شامل چندین شرکت تکنولوژی و فنّاوی مختلف است. در سال 1999 بورس اولین شرکت وی به نام اتو وب به 1.2 میلیارد دلار رسید و شروع به تأسیس شرکت های موفق‌تر در کنار خدمات اجتماعی کرد و از آن زمان سرمایه گذاری را با سرمایه اجتماعی در پیشرفت جامعه جهانی بکار برد. آنچه در سطور آتی مطالعه خواهید، سخنرانی وی در برنامه «دیدگاه» در باره رمز و راز دره سیلیکون است که برای طرفداران تکنولوژی و فناوری بسیار آموزنده و الهام بخش است.
[/box]
سیلیکون ولی در کالیفرنیای جنوبی واقع است که وسعت آن کمتر از 30 کیلومتر است، اما شاید تصور همگان بر آن است که اینجا یک رمز و رازی دارد. رمز و راز سلیکون ولی که آن را منحصر به فرد کرد، چیست؛ آیا تمام انسان هایی که در آنجا کار می کنند ، استعداد فوق‌العاده‌ای دارند؟
خیر این‌ها با استعدادترین افراد روی زمین نیستند بلکه افراد باهوشی اند که در اکوسیستم مناسبی قرار گرفتند و این اکو سیستم است که باعث می شود سیلیکون ولی مرکز کارآفرینی دنیا شود.
عناصر تشکیل دهنده اکوسیستم سیلیکون ولی
عناصری که اکوسیستم دره سیلیکون را تشکیل می دهند، عبارتند از نگرش، تاریخچه، زیر ساخت‌ها، دسترسی به سرمایه و استداد می باشند که به شرح هریک می پردازم:
نگرش
فرهنگ حاکم بر سیلیکون ولی، ریسک پذیری را تشویق می کند و از شکست ترسی ندارد. در این اکو سیستم تجربه شکست خوردن مثل یک مدال افتخار است و به آن به عنوان پله‌ای به سوی موفقیت های آینده نگاه می شود.
تاریخچه
در سیلیکون ولی وقتی با کارآفرینان و سرمایه گذاران صحبت می شود، مشخص می شود که همه می خواهند یک جوری دنیا را عوض کنند . تاریخچه الهام بخش سیلیکون ولی بخاطر موفقیت های بزرگی که طی سال ها داشت، این افراد را به این باور رساند که آن ها بتوانند این کار را تکرار کنند و کار آفرینان این شرکت هایی که در این منطقه وجود داشتند و توانستند موفق باشند، این ها می شوند کارآفرینان و سرمایه گذاران آینده. هزاران شرکت در سیلیکون ولی مستقر هستند که فقط بین سال های 2010 تا 2015 میلادی، بیشتر از 400.000 شغل جدید در یک منطقه 30 کیلومتری ایجاد کردند. می توان تصور کرد که چقدر از این افراد قادر خواهند بود با کارآفرینان و سرمایه‌گذار شدن، این طرز فکر و فرهنگ را در این جامعه ادامه دهند.
زیر ساخت ها
در سیلیکون ولی صاحب نظرات خلاقی هستند که نیازها و محدودیت های شرکت تازه تأسیس را می شناسند و واقفند که مشارکت با کارآفرینان، فرصت هایی هم بوجود می آورد. در چنین جایی دولت های محلی با هم رقابت می کنند تا کارهای جدید در شهرهای آن ها بوجود آید و در ضمن دانشگاه های سطح بالایی در آنجا وجود دادند که اینکیوبیترها و اکسلریترها کارشان این است که به کسب و کارها کمک کنند تا سریع رشد کنند. قوانین موجود ، زیر بنای قابل اطمینانی ایجاد کرد که باعث می شود این کسب و کار راحت تر رشد کند و با اعتماد بتوانند سرمایه گذاران را به خود جذب کنند.
دسترسی به سرمایه
براساس گزارشی که Martin Prosperity در سال 2012 منتشر کرد، بیش از یک چهارم کل سرمایه گذاری های دنیا در سیلیکون ولی اتفاق می افتد. این منطقه سه برابر بیشتر از مجموعه شهرهای مسکو، بنگلور، پارس، شانگ‌های ، تورنتو، پکن و لندن سرمایه گذاران را به خود جذب کرد. همچنین در این منطقه افرادی که با ایجاد کمپانی های تکنولوژی ثروتمند شوند، حال حمایت کردن از نسل جدید کار آفرینان و نوآفرینی لذت می برند. مثلاً اولین سرمایه گذاران Uber که تعداد 29 نفر که سه نفر آن ایرانی بودند. اینان 7 سال پیش، با سرمایه‌ای نزدیک به یک میلیون دلار شرکت اوبر را تأسیس کردند که الان ارزش آن به بیش از 60 میلیارد دلار رسید. تنها در سال گذشته در منطقه سیلیکون ولی، بالغ بر 25 میلیارد دلار در کسب و کارهای جدید سرمایه گذاری شد.
استعداد
کارآفرینان سراسر جهان ترجیع می دهند که در سیلیکون ولی کارشان راه اندازی کنند. درصد زیادی از این افراد از کشورهای آسیایی به آنجا می آیند. براساس آمار 74 درصد از کارمندان کامپیوتر و ریاضی در سنین 25 تا 44 سال در سیلیکون ولی، افرادی هستند که در آمریکا بدنیا نیامدند. تصور کنید، وارد شرکتی شویم احتمال این که سه چهارم افرادی که در آنجا کار می کنند در آمریکا بدنیا نیامدند، زیاد است. این پایگاه جذب استعداد بودن، بسیار با ارزش است که تأثیر زیادی بر رشد این منطقه داد.
میزان الگو بودن سیلیکون ولی برای جهان
آیا سیلیکون ولی یک الگو برای تقلید در سراسر جهان است؟ احتمالا با الگو شدن فاصله خیلی زیادی دارد. بخصوص که در زمینه هایی مثل فردگرایی و پیشرفت انسان، باید خیلی روی آن کار کند.
هر وقت به توانایی و تکامل انسان فکر می کنم، به یاد جمله بهاء الله می افتم که گفت: «انسان را به مثابه معدن که دارای احجار کریمه است ملاحظه نما، به تربیت، جواهر آن به عرصه شهود آید و عالم انسانی از آن منتفع گردد.» یعنی انسان مثل معدنی از سنگ های قیمتی که با تربیت و تحصیل، استعدادهای جواهر مانندش را ظاهر و شکوفا می کند که می تواند باعث رفاه انسان ها شوند.
پنج عنصر پیشرفت بشری
پنج عنصری که باعث پیشرفت بشر برای بَروز بالاترین سطح توانمندی ها شود عبارتند از:
اول- آموزش
مؤسسات و جوامعی که تولید دانش می کنند، یکی از لازمه های اصلی پیشرفت بشرند. باید توانایی شکوفا نمودن استعدادها وجود داشته باشد و لازم است که انسان ها یاد بگیرند چگونه علم آکادمیک را به عمل و اقدام تبدیل کنند.
دوم- تشویق
شکست طبیعی است و اشکالی ندارد. جامعه ای که انتظار دارد که صد در صد اوقات موفق باشد، هرگز تأثیر جهانی بزرگ نخواهد گذاشت. در عوض فرهنگ هایی که این‌کار عمل را تشویق می کنند و بر حل مشکلات اساسی متمرکزند، همیشه پیشرفت می کنند.
سوم- سرمایه گذاری
فرصت به انسان ها برای حرکت به سوی آینده ای روشن تر، لازمه موفقیت است. توجه به آینده به جای تمرکز به گذشته، به نفع همه است. ما به افراد ثروتمندی نیاز داریم که می خواهند ایده های کارآفرینان جدید را به حقیقت تبدیل کنند، با علم به این که ممکن است نود درصد سرمایه گذاری های آنان به جایی نرسد، زیرا می دانند که راه برای رسیدن به موفقیت هموار نیست. پس آقایان و خانم های سرمایه گذار، وقتی یک جوان سرمایه گذار از شما کمک می خواهد، همه نوع سندی به عنوان ضامن از وی نخواهید، این ایده آن جوان است که ضامن سرمایه گذاری شماست.
چهارم- برابری
همه ما انسانیم، پس باید همه انسان‌ها را برابر بدانیم و برابری را باید در رفتار مان نشان دهیم. تعصب ، تبعیض نابرابری تنها جامعه را به عقب می کشد. ما باید به همه انسان‌ها، ورای جنسیت، مذهب، ملیت، نژاد و رنگ و پوست به صورت یکسان نگاه شود.
در شرکت ما، هر چند ماه، درآمد کارمندان را آنالیز می کنیم تا مطمئن شویم که درآمد آقایان و خانم ها در شغل های هم سطح با هم برابر است. برای داشتن خانواده انسانی جدید و متحدی که قدرت را در تنوع می بینید ما باید تعصب های قدیمی را کنار بگذاریم.
پنج- معنویت
حتی در کسب و کار هم ما باید ماهیت روحانی انسان ها را در نظر بگیریم. هر کدام از ما شریف خلق شدیم. همه ما وجودی فراتر از این جسم مادی داریم، روحی داریم که با کمک به هم نوع و پرورش اخلاق نیک انسانی به رشد و بالندگی می رسد و با فردگرایی، مادی‌گرایی و مصرف‌گرایی از پیشرفت باز می ماند. لحظه ای که ما بزرگی این ارزشمندترین واقعیت انسانی را درک کنیم، طرز رفتار ما با افرادی که با آن روبرو می شویم، تغییر می کند و تمایل به این که موفقیت دیگران را بخواهیم ببینم، کاملاً عادی می شود. موفقیت گروهی تنها از طریق اتحاد و همبستگی امکان پذیر است. به نظر من فرصتی برای دنیای کسب و کار است که بیاید و به پیشرفت بشر اولویت دهد.
معایب سیلیکون ولی
سیلیکون ولی اکثر مواردی که بیان کردم را انجام می دهد اما از برخی نکات هم غافل شد. بزرگترین مشکل سیلیکون ولی این است که موفقیت را با معیار پیشرفت مالی می سنجد. ما باید موفقیت را بر حسب تأثیری که هریک از ما می توانیم در بهبود جامه و دنیا داشته باشیم ارزیابی کنیم.
امروزه شرک های باید نقش خود را در شکل دادن ساختار اجتماعی به رسمیت بشناسند. هیچ کسب و کاری نباید بدون زیرساخت های کاملاً اخلاقی و شفاف وجود داشته باشد.
ما سود و موفقیت شرکت خود را باید با تمام کارکنان شرکت و حتی جامعه به اشتراک بگذاریم. تأثیرات شرکت ها نباید به کارکنان و خانواده‌هایشان محدود باشد اگرچه این هم خدمت بزرگی است، اما کسب و کار می تواند از بسیاری از منابع خود مثل نقدینگی، نیروی انسانی، تخصص استفاده کند و به محیط زیست و حتی عدالت اجتماعی هم کمک کند.
در شرک ما بین 5 تا 9 روز در سال به کارمندان این اجازه را می دهیم که حقوق بگیرند ولی به جای بر سرکار آیند به هر روشی که خودشان ترجیح می دهند به جامعه بطور داوطلبانه کمک کنند. بعلاوه یک درصد قابل توجهی از درآمد شرکت به «بنیاد خیریه طاهره» که به طاهره غرة‌العین ایجاد شد اختصاص می دهیم. بنبان‌گذار آن یک خانم آمریکایی به نام لیلی ملر این مؤسسه به خانم هایی از هر جای دنیا که مورد هر نوع خشونت به خاطر جنسیت شان واقع شوند کمک های قانونی مجانی ارائه می دهد.
هر شرکتی در هر اندازه، چه کوچک و چه بزرگ از روز اول باید برنامه اش این باشد که برای کسب و کار اصلی خود، باعث بهبود جهان شود. هر شرکتی در هر اندازه ای که باشد در راستای اهداف خیرخواهانه باید گام بردارد. آن چنین چیزی که به کار معنای زیباتری نمی دهد؟
در نهایت چیزی که اهمیت دارد تأثیری که هریک از ما می توانیم در بهبود جهان داشته باشیم. ثروتی که ما از کارآفرینی بدست می آوریم، جه کم، چه زیاد در صورتی قابل تحسین و افتخار است که ما آن را صرف رفاه بشر کنیم. پرداخت های خیریه فردی و نه شرکتی در سیلیکون ولی از سال 2008 تا 2013 از نزدیک به 2 میلیارد لار به 5 میلیارد دلار افزایش یافت. این چیزی است که ما باید از آن یاد بگیریم.
ثروت برای چیست؟
اگر این حقیقت را قبول داریم که ما موجوداتی روحانی هستیم، پس آیا نباید نگران رفاه همه نوع بشر باشیم. سخن عبدالبهاء راجع به آینده ایران:
«این خاک، تابناک شود و این کشور منور گردد و فیض موفور یابد و امتیاز روید و سرافراز گردد.»
