دسته: نظریات مشورتی

نظریات مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری، اداره کل حقوقی قوه قضاییه، اداره کل تدوین و قوانین قوه قضاییه، کارگروه دادستانی کل کشور و دادسرهای نظامی

  • شرط صدور اجراییه ثبتی سند رهنی بانک (نظریه 1326)

    شرط صدور اجراییه ثبتی سند رهنی بانک (نظریه 1326)

    صدور اجراییه نسبت به تعهدات اسناد رهنی بانک با مبلغ معین و جریمه مقرر ممکن ولی راجع به تعهدات مشروط، مجمل و مبهم ممنوع است

    سئوال:

    شماره پرونده 95-59-871

    استعلام

    با توجه به تبصره ۲ ماده ۵ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایات از عملیات اجرایی، آیا امکان صدور اجراییه در خصوص اسناد رهنی بانکی منوط به تعیین صریح و بی‌قید و شرط رقم  میزان بدهی گیرنده تسهیلات در سند رهنی و در تاریخ تنظیم آن می باشد؟

    نظریه مشورتی شماره 7/1326/95 مورخ 1395/6/7 اداره کل حقوقی قوه قضائیه

    با توجه به اینکه مطابق تبصره ۲ ماده ۵ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی [مصوب] رئیس قوه قضاییه، ورقه اجرایی را فقط نسبت به تعهداتی می‌توان صادر کرد که در سند منجزا قید شده باشد و مطابق ماده ۹۲ قانون ثبت اسناد رسمی راجع به دیون  و اموال منقول، بدون احتیاج به حکمی از محاکم عدلیه لازم الاجرا است، لذا در فرض سوال، صدور اجراییه در خصوص اسناد رهنی بانک موضوع قانون عملیات بانکی بدون ربا نسبت به تعهدات منجز که شامل مبلغ تعیین شده به اضافه جریمه مقرر در قرارداد می شود، بلا اشکال است ولی نسبت به تعهدات مشروط یا مجمل و مبهم امکان صدور اجراییه ثبتی وجود ندارد

    ضمنا ماده 4 آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی و تبصره ذیل آن مواردی را که لازم است در تقاضای صدور اجرایی قید و محاسبه شود و خسارت تأخیر تأدیه را بیان نموده، بنابراین در صورتی که تقاضای صدور اجرائیه واجد نکات مذکور باشد امکان صدور اجراییه وجود دارد.

  • شرایط انسداد حساب بانکی و تلفن همراه متهم متواری (نظریه 1053)

    شرایط انسداد حساب بانکی و تلفن همراه متهم متواری (نظریه 1053)

    دستور مسدود کردن حساب بانکی و خط تلفن همراه متهم به کلاهبرداری رایانه  ای، تحصیل مال از طریق نامشروع، هک داده و دسترسی غیرمجاز به دادها

    سئوال:

    نظر به اينكه در پرونده هاي كلاهبرداري رايانه اي و تحصيل نامشروع مال و هك داده ها يا دسترسي غير مجاز به داده ها، بيشتر نشاني هاي اعلامي از مخابرات يا بانك مربوط نادرست بوده و با توجه به اينكه مشتكي عنه به سرعت حساب اعلامي را نيز خالي كند و دسترسي به وي ممكن نيست، حال اين پرسش به ميان مي آيد كه جهت جلوگيري از فعاليت مشتكي عنه در مواردي كه حسب قرائن معقول با اقدام مرتكب، بزه محقق گشته است با توجه به سكوت قانون آيا بازپرس مي تواند جهت حفظ حقوق بزه ديده در راستاي وظيفه ذاتي خود كه تعقيب و دستگيري متهم و احقاق حقوق شاكي است، حساب بانكي و خط همراه متهم اعلامي از سوي پليس فتا را مسدود نمايد./ع

    نظریه مشورتی شماره 7/1053/98 مورخ 1398/12/12 اداره کل حقوقی قوه قضائیه

    اولاً، داشتن حساب بانكي و اشتراك خط تلفن همراه كه در استعلام آمده، از جمله حقوق مدني هر شخص است و اصولاً با توجه به اصل بيست و دوم قانون اساسي نمي توان كسي را از اين حقوق محروم نمود؛ مگر در مواردي كه قانون تجويز كند.

    ثانياً، در مورادي كه حساب بانكي يا خط تلفن همراه وسيله ارتكاب جرم بوده، يا حين ارتكاب استعمال شده و يا براي استعمال اختصاص داده شده باشد، مطابق مواد 147 و 671 قانون آيين دادرسي كيفري كه ظن قوي به كشف جرم يا شناسايي متهم يا ادله جرم وجود داشته باشد، صدور دستور قضايي مبني بر توقيف حساب بانكي يا خط تلفن همراه يادشده، فاقد منع قانوني است./ت

  • تنظیم سند توکیل در اقرار برای دعاوی و غیر دعاوی (نظریه 9720)

    تنظیم سند توکیل در اقرار برای دعاوی و غیر دعاوی (نظریه 9720)

    تنظیم سند توکیل در اقرار برای غیر دعاوی و اقرار با وکالت وکیل دارای اختیار در دعاوی، فاقد ممنوعیت قانونی است

    نظریه مشورتی شماره 9720/5205 مورخ 1397/8/2 کمیسیون حقوقی دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران

    بسمه تعالی

    دفتر محترم اسناد رسمی شماره 23 قم

    با سلام

    احتراماً بازگشت به نامه شماره 487 مورخ 97/6/14 موضوع در جلسه مورخ 97/8/1 کمیسیون حقوقی دفتر کانون مطرح و نظریه مشورتی دفتر مذکور به شرح ذیل اعلام می گردد:

    با عنایت به ماده 30 قانون دفاتر اسناد رسمی، سردفتران و دفتریاران موظفند نسبت به تنظیم و ثبت اسناد مراجعین اقدام نمایند مگر این که مفاد و مدلول سند مخالف با قوانین و مقررات موضوعه و نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد که در این صورت باید علت امتناع را کتبا به تقاضا کننده اعلام نمایند.

    نظر به این که حکم تبصره 2 ماده 35 قانون آیین دادرسی مدنی اختصاص به وکالت در دعاوی داشته و در غیر دعاوی توکیل اقرار با هیچیک از موارد فوق الذکر مغایریتی ندارد، لذا تنظیم سند اقرار با وکالت وکیل دارای اختیار فاقد ممنوعیت و ضمنا طبق ماده 1277 قانون مدنی، انکار بعد از اقرار مسموع نیست.

    دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران

    محمد عظیمیان

  • اعتراض شخص ثالث در جرم تغییر غیر مجاز کاربری اراضی زراعی (نظریه 1489)

    اعتراض شخص ثالث در جرم تغییر غیر مجاز کاربری اراضی زراعی (نظریه 1489)

    اعتراض ثالث اجرایی به حکم قلع و قمع مستحدثات در جرم تغییر غیر قانونی کاربری اراضی زراعی بعد از صدور حکم قطعی یا حین اجرای آن

    سئوال:

    در پرونده ای [کیفری] حكم قطعی بر محكومیت فردی به پرداخت جزای نقدی و رفع تصرف و قلع و قمع مستحدثات از حیث اتهام تغییر غیر مجاز كاربری اراضی زراعی صادرگردید و حال سوال آن است كه:

    الف: چنانچه شخصی ثالثی بعد از قطعیت حكم، مدعی حق مالكیت نسبت به مستحدثات موضوع آن حكم باشد و دادخواستی به خواسته اعتراض ثالث نسبت به حكم مزبور تقدیم كند، آیا امكان رسیدگی به ادعای وی به شرح موصوف دادخواست اعتراض ثالث با توجه به غیر قابل تجزیه [بودن] حكم وجود دارد یا خیر؟

    ب: چنانچه در حین اجرای حكم در بخش قلع و قمع مستحدثات، موضوع حكم در تصرف شخص ثالثی باشد كه نسبت به آن ادعای مالكیت مطرح كند، قاضی اجرای احكام كیفری با چه تكلیفی در این خصوص مواجه می باشد./ع

    نظریه مشورتی شماره 7/1489/98 مورخ 1398/12/12 اداره کل حقوقی قوه قضائیه

    «در صورتی كه شخص ثالث نسبت به حكم دادگاه كیفری راجع به قلع و قمع بنا و مستحدثات به ادعای مالكیت معترض باشد، مطابق تبصره 2 ماده 148 قانون آیین دادرسی كیفری مصوب 1392 رفتار خواهد شد و چنانچه شخص ثالث، متصرف ملك مربوطه باشد؛ با توجه به اعتراض وی، تا تعیین تكلیف قطعی از سوی دادگاه كیفری رسیدگی كننده به اعتراض، با اتخاذ ملاك از تبصره ماده 478 قانون یاد شده، اجرای حكم قلع و قمع متوقف خواهد شد.»

  • مبداء احتساب مهلت های قانونی ابلاغ اوراق قضایی به وکلای دادگستری (نظریه 910)

    مبداء احتساب مهلت های قانونی ابلاغ اوراق قضایی به وکلای دادگستری (نظریه 910)

    در صورت دخالت دو وکیل به صورت منفرداً و مجتمعاً در پرونده، تاریخ ابلاغ اوراق قضایی به هر یک از آنان مبداء احتساب مهلت های قانونی است

    سئوال:

    چنانچه یکی از طرفین پرونده دارای دو وکیل باشد که حسب وکالت نامه ارائه شده هر یک از وکلا منفرداً و نیز مجتمعاً دارای اختیار باشند، در صورت ابلاغ اوراق قضایی در دو تاریخ متفاوت و جداگانه به هر یک از وکلا، آغاز مهلت تجدیدنظر یا سایر مواعد، ابلاغ اوراق قضایی به کدام یک از وکلاست؟

    نظریه مشورتی شماره 7/98/910 مورخ 1398/9/3 اداره کل حقوقی قوه قضائیه

    «در صورتی که یکی از اصحاب دعوی دو نفر را به عنوان وکیل به طور منفرداً و مجتمعاً به دادگاه معرفی نماید، اوراق قضایی و از جمله دادنامه باید به هر یک از وکلا ابلاغ شود، مبداء احتساب مهلت تجدیدنظر و یا دیگر مواعد قانونی اقدامِ هر کدام از وکلا به صورت انفرادی، تاریخ ابلاغ رأی یا دیگر اوراق قضایی به خود آن وکیل خواهد بود.»

  • مجازات شروع به جرم کلاهبرداری از شرکت بیمه با صحنه سازی تصادف و تعویض خودرو (نظریه 1252)

    مجازات شروع به جرم کلاهبرداری از شرکت بیمه با صحنه سازی تصادف و تعویض خودرو (نظریه 1252)

    مجازات شروع به جرم موضوع ماده 61 قانون بیمه اجباری شخص ثالث تنها جزای نقدی بوده و اعمال مجازات حبس منتفی است

    شماره پرونده: 1252-10/16-98 ک

    سئوال:

    قسمت پایانی ماده 61 قانون بیمه اجباری مصوب 1395 در بحث شروع به جرم اشعار می دارد «علاوه بر مجازات مکرر برای شروع به جرم در قانون مجازات اسلامی، مستوجب جزای نقدی درجه پنج می باشد»، ذکر واژه «علاوه بر» نشانگر اتصال و ضرورت تعیین مجازات جزای نقدی درجه پنج مصرحه در ماده 61 قانون بیمه اجباری به همراه مجازات مقرر در ماده 122 قانون مجازات اسلامی است؛ لیکن تعیین مجازات شروع برای مجازات اصلی مصرح در ماده 61 قانون بیمه اجباری با عنایت به حبس درجه شش ممکن نیست.

    آیا امکان تعیین مجازات برای شروع به جرم موضوع ماده 61 ولو به جزای نقدی اعلام شده در آن ماده (ماده 61) بدون تعیین مجازت شروع موضوع ماده 122 [قانون] وجود دارد و یا تعیین مجازات برای شروع ماده 61 [قانون] به طور کلی ممکن نیست؟

    نظریه مشورتی شماره 7/98/1252 مورخ 1398/8/25 اداره کل حقوقی قوه قضائیه

    «هر چند که قسمت اخیر ماده 61 قانون بیمه اجباری خسارت وارده شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقیله، برای شروع به جرم مندرج در این ماده، دو نوع مجازات شامل مجازات مقرر برای شروع به جرم در قانون مجازات اسلامی و جزای نقدی درجه پنج، مقرر نمودده است؛ لیکن چون [مجارات] جرم تام مذکور درجه شش می باشد و طبق ماده 122 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 برای شروع به جرایم درجه شش مجازاتی پیش بینی نشده است، با لحاظ اصل قانون بودنی جرم و مجازات، فقط جزای نقدی مقرر در ماده 61 [قانون] پیش گفته برای شروع به جرم مندرج در این ماده قابل اعمال است.»