سامانه نشست های قضایی قضات

سوال ۴۰۵ گروه تحلیل حقوق کاربردی

چنانچه مجازات جرمی از درجه شش ماده 19 قانون مجازات اسلامی باشد، آیا رسیدگی به مجازات معاون آن جرم، در صلاحیت دادسرای عمومی است یا باید بطور مستقیم در دادگاه کیفری دو رسیدگی شود؟ رویه قضایی در این خصوص چگونه است؟

نظر اتفاق آراء

باید تحقیقات مقدماتی جرم معاون را نیز دادسرا انجام دهد و پرونده را با کیفرخواست نسبت به معاون و مباشر به دادگاه ارسال کند. نظریۀ مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه با موضوع “مرجع انجام تحقیقات مقدماتی جرایم درجه هفت و هشت در صورت تعدد جرایم” هم مؤید این نظر است: «در صورتی که عناوین جزایی متعددی (اعم از تعدد مادی یا معنوی) در پرونده مطرح گردد که برخی از آنها از جرایم درجه 7 و 8 باشد که مطابق ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، می باید مستقیماً در دادگاه مطرح گردد و برخی دیگر از جرایم تعزیری درجه 6 و بالاتر باشد که انجام تحقیقات مقدماتی آنها می باید توسط دادسرا صورت پذیرد، با توجه به لزوم رسیدگی توأمان به اتهامات متهم و ضرورت صدور قرار تأمین کیفری واحد نسبت به وی مطابق مواد 218 و 313 قانون فوق الذکر و لزوم رعایت مقررات تعدد موضوع مواد 131 و 134 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و با عنایت به این که مطابق مواد 22 و 64 و 92 قانون فوق الذکر، اصولاً انجام تحقیقات مقدماتی کلیه جرایم، از وظایف دادسرا می باشد و انجام این تحقیقات از سوی دادگاه تنها در موارد مصرحه نظیر مواد 306، 340 و تبصره یک ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و به طور استثنایی از سوی دادگاه صورت می پذیرد، بنابه‌مراتب فوق، رسیدگی به جرایم مذبور در مرحله تحقیقات مقدماتی، می باید به صورت توأمان در دادسرا صورت پذیرد و موجب قانونی جهت تفکیک پرونده و ارسال قسمتی از آن (که درجه 7 محسوب می گردد) برای رسیدگی مستقیم در دادگاه وجود ندارد.»

در یک پرونده با موضوع کلاهبرداری با تطبیق موضوع با دریافت وجه با ادعای اعمال نفوذ در مقامات قضایی که حداکثر مجازات مرتکب دوسال حبس و از درجه شش محسوب می‌شود، با صدور قرار جلب به دادرسی در مورد مباشر، در خصوص معاون جرم نیز قرار عدم صلاحیت صادر و پرونده به دادگاه ارسال شد، اما دادگاه با اعتقاد به لزوم رسیدگی به اتهام معاون جرم در دادسرا بلحاظ اینکه ملاک صلاحیت میزان مجازات قانونی جرم می باشد، پرونده را به بازپرسی عودت داد که با توجه به این که، علی الاصول برای احراز وحدت قصد میان مباشر و معاون و گاها انحام مواجهه حضوری و اساساً احراز رابطه معاونت در جرم لازم است به اتهام معاون و مباشر یا شرکتی جرم توام و یک جا رسیدگی شود.

برای ملاحظه رسیدگی توأمان به جرائم درجات هفت و هشت با دیگر درجات جرائم در دادسرا به اینجا مراجعه شود.